7. UBEK’in ana teması: Verimli ve etkin üretim.

7. Memleketler arası Beyaz Et Kongresi üç gün boyunca üç farklı salonda, 19 oturum ve 3 uydu sempozyumuna mesken sahipliği yaptı. Kongrede kendi alanında uzman şahıslar tarafından toplam 22 oturum, 76 bildiri ve ayrıyeten 59 adet poster sunumu yapıldı. Ayrıyeten aktifliğe dalla ilgili başka fakültelerden 60 öğrenci burslu katılarak bilimsel programı izledi. 7. Memleketler arası Beyaz Et Kongresi’nde (UBEK 2025) sunulan tüm bildiriler ve özetleri CAB Abstract Bilgi Tabanı’nda yer alacak.
7. Milletlerarası Beyaz Et Kongresi’nin birinci açılış konuşmasını yapan Kongre Lideri Prof. Dr. Necmettin Ceylan, kanatlı eti üretiminin insanların sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için büyük ehemmiyete sahip olduğunu tabir ettiği konuşmasında, ülkemiz kanatlı eti kesiminin üretim sırasında her etapta her vakit bilim ve teknoloji ile barışık olduğunu ve bugün gelinen muvaffakiyetin ve sağlıklı üretimin en temel desteğinin da bu olduğunu belirtti. Ceylan; “BESD-BİR’in bu anlayışla hayata geçirdiği tüm faaliyetlerinin değerli amaçlarından biri de memleketler arası marka haline gelmektir.” dedi.
Prof. Dr. Necmettin Ceylan konuşmalarına şu şekilde devam etti: “Bu doğrultuda kongremizde ana tema olarak verimli ve aktif üretim temasını ön plana çıkarmak istedik. Beyaz et üretimi yıllardır değerli gelişmelere imza atmakta ve sonuç almaktadır. Kanatlı eti bölümü bilim ve teknolojinin iç içe geçtiği bir alan olarak bu işi en güzel formda başarmaktadır.” dedi.
Beyaz et sürdürülebilir üretimin en başarılı kesimlerinden biri
Verimlilik artışlarının en bariz sonuçlarının kanatlı eti kesiminde görüldüğüne işaret eden Prof. Dr. Necmettin Ceylan: “göstergelerde, piliçlerde ve hindilerde aslında çok az olan sera gazı salınımı geçmişe kıyasla çok büyük düşüşler görülmektedir. Bu aktif üretimin de bir sonucudur.” dedi.
Beyaz et bölümü her vakit bilimin ışığında üretime devam etmektedir
BESD-BİR Başkanı Naci Kaplan açılış konuşmasında, Derneğin, kurulduğu birinci yıllardan itibaren her vakit bilimi ön planda tutarak faaliyet gösterdiğini, bölümün de gelişiminin ve bugünlere gelmesinin, daima bilimsel bilgileri kullanarak gerçekleştirildiğini söyledi ve devam etti: “Biz eser üretmekle bir arada bilgi üreterek de dalımıza yarar sağlamamızın çok kıymetli olduğunu düşünüyoruz.” dedi.
Gelecek on yılda beyaz et üretiminde %13’lük artışı bekleniyor
Gıda ve Tarım Örgütü datalarına nazaran yılında, dünyada toplam 356 milyon ton et üretiminin neredeyse %40’ına tekabül eden 146 milyon tonunun kanatlı eti olduğunu belirten Naci Kaplan “Aynı raporda, kanatlı hayvancılığını, başka hayvancılık alanlarına nazaran en düşük karbon ayak izine sahip olduğu bilgisi yer almaktadır. Gelecek on yılda dünya genelinde kanatlı etinde, artan talebe bağlı olarak %13’lük üretim artışı beklenmekte olup başka hayvansal besin eserleri ortasında üretimi en fazla yapılan protein kaynaklı besin olmaya devam edeceği öngörülmektedir.” dedi. Küresel beyaz et üretim sıralamasında 9.uncu olan ülkemizde ki üretimin Türkiye’de Ayrıyeten Kaplan: “Türkiye’de 1995 yılında kanatlı eti üretimi 316 bin ton, kişi başı tüketim ise 5 kilogramdı. Bugün geldiğimiz noktada ise kanatlı eti üretiminde 2 milyon 565 bin tona ulaşılmıştır. Bunun 2 milyon 512 bin tonu tavuk eti, 53 bin tonu hindi etidir.” dedi.
2024 yılında 92 ülkeye ihracat yaptık
Naci Kaplan dalın dış ticareti ile ilgili olarak, kanatlı eti ihracatının 2024 yılında, tavuk ayağı hariç 409 bin ton olarak gerçekleştiğini ve 92 ülkeye ihracat yapıldığını, söyledi ve “Uzun yılların emeği ile elde edilen dış pazarların, kısıtlama olmaksızın sürdürülmesi, bölüm beklentimizdir.” dedi.
Dünya kanatlı eti dalı sağlıklı bir büyüme içerisinde ve önünde parlak bir gelecek var.
BESD-BİR dünya beyaz et ticaretinin %86’sını gerçekleştiren 30 ülkenin üyesi olduğu ve kurucu beş ülkeden biri olarak, Türk beyaz et dalını temsilen Memleketler arası Kanatlı Eti Konseyi’nin 17 yıldır aktif üyesidir. 6.Uluslararası Beyaz Et Kongresi’ne katılan Uluslararası Kanatlı Eti Kurulu Genel Sekreteri Nicolo Cinotti açılış konuşmasında: “Kanatlı eti bölümü sağlıklı ve önünde parlak bir gelecek var. Dünyada 388 milyar dolar ekonomik pahası olan bölümün en değerli iki sorunu kuş gribi (AI) ve antimikrobiyel dirençtir” açıklamasını yaptı. Lakin Dünya kanatlı etinin tek temsilcisi olan kurul son yıllarda bu mevzularda ağır koordineli çalışmalar sürdürdüğünü, bu çalışmaları Dünya Hayvan Sıhhati Örgütü (OIE), Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Ticaret Örgütü (VTO) ile resmi çalışmalar sürdürürerek yürüttüğünün bilgisini verdi. Türkiye’nin dünya beyaz üretiminde ve ticaretinde kıymetli bir yeri olduğuna vurgu yaparak global meseleleri tüm üyeleri ile birlikte aşacaklarının açıklamasını yaptı.
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Gümen ise açılış konuşmasında gıda arzı güvenliğinin ve son periyotta yaşanan afetler sonrasında besinin stratejik eser olduğunun anlaşıldığının değerine dikkat çekerek, değişen şartlara ahenk sağlamak ve sürdürülebilirliği sağlamak için Bakanlık olarak süratli bir dönüşüm başlatıldığını söz etmiştir. Bu dönüşümü; toprak ve su kaynaklarının verimli kullanılması konusunda geliştirilen siyasetlerle yürütüldüğünü belirten Sayın Gümen, “Suyu merkeze alan üretim planlaması, yeni ziraî destekleme modeli, toprakların faal kullanımı, kontratlı üretim, teknolojinin kullanımı, ziraî örgütler, kırsal kalkınma yapısal ıslahatları oluşturmaktadır. 2024 yılında hayata geçirdiğimiz üretim planlaması ile kaliteli, sağlıklı ve kâfi hayvansal besin arzının sağlanması emeliyle stratejik kıymete haiz kırmızı et, beyaz et, süt ve yumurtanın nerede ne kadar üretileceğine dair üretim modellerini ortaya koyduk. Ülkemizin gereksinimlerinin yanında ihracat potansiyelinin ortaya koyarak şekillendirdik.” bedi.
Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Gümen “Kanatlı eti bölümümüz birinci defa dün itibariyle birinci kere Avrupa Birliği’ne kanatlı eti ihracatını gerçekleştirdiği, bilgisini iştirakçilere iletmiş, “Bakanlık olarak üretimimizi ve ihracatımızı artırmak maksadıyla hibe, dayanak ve Ziraat Bankası aracılığıyla sübvansiyonlu kredi uygulamalarımızla bölümümüzün bu güçlü yapısını destekliyoruz.” Diyerek dayanaklara dair bilgiler sunmuştur.
İleriye dönük gelişimler açısından yapay zeka tabanlı üretim planlaması, otomasyon sistemleri, data analitiği kullanılarak daha verimli ve izlenebilir üretim süreçlerinin oluşturulması, yenilenebilir güç sistemlerinin dala entegrasyonu, düşük karbonlu üretim modelleriyle etraf dostu üretimin planlanması, bayanların ve gençlerin dala dahil edilmesi, su kaynaklarının faal kullanımı ve hayvan refahı mevzularını bölüm olarak daha çok ele alması gerektiğini, tabir etmiştir.
Tüm dünyayı tehdit eden salgın hastalıklarla ilgili olarak 2024 ve 25 yıllarında ticari ve ticari olmayan işletmelerde dünyada 77 ülkede 4.965 Avrupa’da ise 35 ülkede 2479 Kg olayı gözlendiğini belirtmiş, ülkemizin 3 büyük göç yolu üzerinde olması sebebiyle 10 mihrak gözlendiğini ve tüm önlemlerin alındığını söyleyerek daha dikkati olunması gerektiğini vurgulamıştır.
Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD-BİR) hakkında:
“Damızlık Tavukçuluk Derneği”, damızlıkçıların sıkıntılarını çözmek hedefiyle 07 Ocak 1993 tarihinde kurulmuş, 1994 yılında beyaz et sanayicilerinin de iştiraki ile “Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği” (BESD-BİR) ismini almış ve daha geniş tabanlı yeni bir oluşum gerçekleştirilmiştir. Yumurta ve et istikametli damızlıkçı firmaların yanında, kanatlı eti üreten kesimhane sahibi firmalar da 2006 yılına kadar Dernek çatısı altında birlikte yer almışlardır. 2006 yılında Tüzükte yapılan bir değişiklik sonucu ise, yumurta istikametli damızlıkçılar dernekten ayrılmış, piliç ve hindi eti üreten firmalarla et istikametli damızlıkçı firmaların BESD-BİR üyelikleri devam etmiştir.
BESD-BİR ülkemiz kanatlı eti endüstrinin gelişmesi, işletmelere katkı sağlayacak bedeller yaratılması, dalın en gerçek formda temsili ve kamu-sanayi ilgilerinde gerekli irtibatın sağlanması için çalışmalar gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.
Derneğin çalışma alanları ise şöyle özetlenebilir.
- Üyeler ve kamu kuruluşları ortasında irtibat ve uyumu sağlamak,
- Piliç eti ve hindicilik kesiminin gelişmesini, kanatlı eti üretim siyasetinin ülke faydasına oluşturulmasını sağlayacak faaliyet ve teşebbüslerde bulunmak,
- Sektörle ilgili bilgileri toplayarak istatistiki bedelleri oluşturmak ve ilgililere duyurmak,
- Kaliteli eser üretimini teşvik etmek, üretim ve tüketimi artırıcı çalışmalar yapmak,
- Piliç ve hindi eti eserlerine olan talebin artırılmasına ve ihracat imkânlarının geliştirilmesine katkıda bulunmak
- Kanatlı eti ile ilgili mevzularda ulusal ve memleketler arası konferans, seminer ve sempozyumlar düzenlemek,
- Sektör sıkıntılarına tahliller bulmak üzere ilgili kuruluşlarla işbirliği sağlamak,
- Kanatlı etinin besleyici bedelinin topluma anlatılması istikametinde basın ve toplumsal medya aracılığı ile tanıtım faaliyetleri yürütmek,
- Üyelerin teknik, teknolojik ve işletme sorunlarına tahlil getirecek önlem ve dermanların tespit ve tayinine katkıda bulunmak, danışmanlık hizmeti vermek,
- Yurt içinde ve yurt dışında düzenlenen toplantı ve fuarlarda, özel ve hukuksal şahıslar nezdinde kesimi temsil etmek, gerekli irtibatı sağlamak
BESD-BİR’e kayıtlı bugün 19 üye firma bulunmaktadır. Bu firmaları temsil eden 108 üyenin iştirakiyle oluşan Genel Şura, 3 yıl müddetle misyon yapmak üzere İdare ve Kontrol Konseylerini seçer. Derneğin İcra Kurulu, tam gün çalışan genel sekreter, genel sekreter yardımcısı ve muhasebe elemanı olmak üzere 3 çalışandan oluşmaktadır.
BESD-BİR, iki senede bir “Uluslararası Beyaz Et Kongresi” düzenlemektedir. Kongre, dalın bilim ve teknolojiyi paylaşması, yayması ve dünyaya daha güçlü entegrasyonu açısından değerli bir misyon taşımaktadır.
BESD-BİR, IPC (International Poultry Council) Memleketler arası Kanatlı Kurulu’nun kurucu üyelerinden biri olup Türkiye kanatlı eti dalını öbür 27 ülke ortasında memleketler arası platformda temsil etmektedir.
BESD-BİR bölümün gelişimi için ilgili tüm paydaşları ile birlikte çalışmaktadır. Dernek, Tarım Şuralarına katılır, Kalkınma Planı hazırlığı çalışmalarında Özel İhtisas Komitelerinde misyon alır, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bilhassa Et ve Et Eserleri İhtisas Alt Komitesi olmak üzere birçok çalışmalarında yer alır. Ayrıyeten, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin Besin Sanayii ve Hayvancılık Meclisleri ve Türkiye Besin Dernekleri Federasyonuna üyelikleri etkin olarak devam etmektedir. Bunların dışında, bölümle ilgili olarak kamu kurumlarınca yapılan kanun, kararname ve yönetmelik hazırlık çalışmalarında BESD-BİR, tek temsilci sıfatıyla kanatlı eti dalı ismine görüş bildirmekte, kelam konusu çalışmalara yaptığı katkılarla pratiğe uygun bir mevzuatın çıkarılmasına efor sarf etmektedir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı