Hayalleri gerçeğe dönüştürmenin psikolojisi…
Hayalleri gerçeğe dönüştürmenin, güçlü bir içsel motivasyon ve yanlışsız stratejilerle mümkün olabileceğini belirten Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, birinci adımı atmanın önünde öz-yeterlilik inancı ve toplumsal dayanağın rolü üzere ruhsal maniler olabileceğini söyledi.
Başarısızlık korkusunu aşmak için olumlu öz-konuşma, mindfulness ve maksatları küçük adımlara bölme üzere yolların kıymetli olduğuna değinen Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven “Başarısızlık korkusunu aşmak için, başarısızlıkları bir öğrenme fırsatı olarak görmek ve yine çerçevelemek yararlıdır.” dedi. Çevresel faktörlerin sağladığı dayanak ve yarattığı gerilimin, bireyin motivasyonunu direkt etkilediğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, hayal kurmanın ferdî maksatlara ulaşmada bir rehber ve motivasyon kaynağı olduğunu, fakat bu hayallerin harekete geçirilebilir formda planlanması gerektiğini vurguladı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, hayallerin gerçekleştirilebilmesi için hangi adımların atılması gerektiği ve içsel motivasyonun nasıl sağlanacağı konusunda bilgi verdi.
İçsel inançlar, çevresel faktörler, geçmiş tecrübeler ve ruhsal maniler birinci adımı belirliyor
Kişinin hayallerini gerçekleştirmek için birinci adımı atmaya karar verme sürecinin, birçok ruhsal faktörün etkileşimiyle şekillendiğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “İçsel motivasyon, kişinin amaca ulaşırken kendini manalı ve tatmin olmuş hissetmesiyle ilgilidir. Bu his, adım atmayı teşvik eder. Öz-yeterlilik, kişinin belli bir vazifede başarılı olacağına olan inancıdır ve yüksek öz-yeterlilik, harekete geçme isteğini artırır.” dedi.
Ancak, başarısızlık korkusu, dert ve belirsizlik üzere hislerin, harekete geçmeyi engelleyebileceğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “Sosyal dayanak, etrafımızdaki şahısların cesaretlendirici rolüyle kişiyi teşvik edebilirken, toplumsal onay arayışı da adım atma kararını etkileyebilir. Kişinin geçmiş tecrübeleri de kıymetli bir rol oynar. Başarılı tecrübeler inanç duygusu yaratırken, başarısızlıklar çekingenliğe yol açabilir. Şuurlu ve bilinçdışı inançlar, bireyin ne kadar yiğit olacağı üzerinde tesirli olabilir. Örneğin, ‘başaramam’ kanısı, kişiyi harekete geçmekten alıkoyabilir. Ayrıyeten, maksatların netliği, vakit idaresi ve planlama hüneri de kritik değere sahiptir. Şayet kişi gayeye giden yolu ve atılması gereken adımları belirlemişse, harekete geçmek daha kolay hale gelir. Sonuç olarak, bir kişi birinci adımı atarken, içsel inançları, çevresel faktörler, geçmiş tecrübeler ve ruhsal mahzurların birleşimi kararlarını yönlendirir.” biçiminde konuştu.
Başarısızlıkları bir öğrenme fırsatı olarak görmek gerekir…
İlk adımı atmaya karar vermekte karşılaşılan ruhsal manileri aşmak için çeşitli stratejiler uygulanabileceğini lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İlk olarak, büyük maksatların korkutucu olabileceği göz önünde bulundurularak, gayesi küçük ve ulaşılabilir adımlara bölmek kıymetlidir. Bu, bireye muvaffakiyet duygusu kazandırır ve motivasyonu artırır. Ayrıyeten, içsel eleştirmenin mahzurlarını aşmak için olumlu öz-konuşma teknikleri kullanılabilir. Kişi kendine ‘başarabilirim’ üzere destekleyici tabirlerle yaklaşarak özgüvenini güçlendirebilir. Endişe ve tasayı yönetmek için mindfulness üzere teknikler, hisleri kabul etmeyi ve buna karşın adım atmayı sağlar. Toplumsal dayanak almak da kritik bir stratejidir; aile, arkadaşlar yahut mentorlar kişinin yüreğini artırabilir ve yol almasını kolaylaştırabilir.
Başarısızlık korkusunu aşmak için, başarısızlıkları bir öğrenme fırsatı olarak görmek ve yine çerçevelemek yararlıdır. Ayrıyeten, görselleştirme teknikleriyle maksada ulaşmayı zihinsel olarak canlandırmak, bireye itimat ve motivasyon kazandırır. Ayrıntılı bir planlama yaparak maksada ulaşmak için atılacak adımlar netleştirilebilir, bu da karar alma sürecini kolaylaştırır. Kişinin, diğerlerinin beklentilerinden bağımsız olarak kendi bedelleri ve amaçları doğrultusunda hareket etmesi de kıymetlidir. Küçük muvaffakiyetleri takip etmek ve kutlamak, ilerlemenin somut bir göstergesi olurken, esneklik ve adaptasyon yeteneği, yolunda mahzurlar çıkarsa strateji değiştirmeyi mümkün kılar. Tüm bu stratejiler, kişinin birinci adımı atma sürecini kolaylaştırır ve ruhsal mahzurları aşmasına yardımcı olur.”
Çevresel faktörlerin sağladığı dayanak ve yarattığı gerilim kişinin içsel motivasyonunu şekillendiriyor
Kişinin kendini motive etme sürecinde çevresel faktörlerin, bilhassa aile, arkadaşlar ve iş ortamının büyük bir rol oynadığına vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “Bu faktörler hem müspet hem de negatif tarafta etkileyebilir. Aile, bireyin duygusal dayanağı, inanç duygusu ve bedeller sistemi açısından değerli bir kaynak olabilir. Olumlu bir aile ortamı, kişiyi cesaretlendirir ve maksatlarına ulaşma konusunda güçlü bir motivasyon sağlar.” dedi.
Arkadaşların da misal biçimde toplumsal takviye sunarak, birlikte belirlenen maksatlara ulaşma yolunda kişinin kararlılığını artırabileceğini belirten Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “İş ortamı da motivasyonu direkt tesirler. Destekleyici ve ödüllendirici bir iş ortamı, çalışanların daha verimli ve motive olmalarını sağlar. Fakat toksik bir iş ortamı, daima baskı, olumsuz tenkitler yahut adil olmayan ödüllendirme sistemi, kişinin özgüvenini sarsarak motivasyonu olumsuz istikamette etkileyebilir.” açıklamasını yaptı.
Çevresel faktörlerin olumlu tesirinin, kişinin maksatlarına ulaşmaya yönelik gücünü artırırken, olumsuz tesirlerin ise telaş, gerilim ve tükenmişlik üzere durumları tetikleyebildiğinin altını çizen Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, çevresel faktörlerin sağladığı dayanak ve yarattığı gerilim düzeyinin, kişinin kendi içsel motivasyonunu direkt şekillendirdiğini söyledi.
Hayallerin pratiğe dökülmesi ve adım adım amaçlara dönüştürülmesi önemli!
Hayal kurmanın, ferdî gayelere ulaşma yolunda güçlü bir araç olabileceğine değinen Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, “Çünkü bireyin ülkü bir geleceği zihinsel olarak canlandırması, ona hem motivasyon hem de net bir yol haritası sunar. Ruhsal olarak, hayal kurma, beynin maksatlara yönelik olumlu hisler uyandırmasına ve maksada ulaşmanın nasıl bir şey olacağına dair güçlü bir görselleştirme yapmasına yardımcı olur. Bu süreç, kişinin özgüvenini artırabilir ve muvaffakiyete ulaşmanın mümkün olduğu inancını pekiştirebilir.” dedi.
Ayrıca, hayal kurmanın, bireyi gayeye ulaşmak için gereken adımları ve stratejileri düşünmeye teşvik ettiğini lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, sözlerini şöyle tamamladı:
“Böylece ferdî planlamayı ve sorun çözmeyi dayanaklar. Bir maksada dair hayaller, bireyin motivasyonunu sürdürmesine yardımcı olabilir, zira zihinsel olarak başarılı olma imajı, tasayı azaltır ve zorluklarla karşılaşıldığında dayanıklılığı artırır. Bununla birlikte, çok hayal kurma, gerçekçi olmayan beklentiler oluşturabilir ve kişiyi harekete geçmekten alıkoyabilir, bu yüzden hayallerin pratiğe dökülmesi ve adım adım amaçlara dönüştürülmesi değerlidir. Özetle, hayal kurma, ferdî gayelere ulaşma sürecinde bir rehber ve motivasyon kaynağı olarak fonksiyon görür, lakin gerçekçi ve harekete geçirilebilir bir biçimde uygulanmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
