Prof. Dr. Deniz, “İyi bir gazetecilik için sadece teknoloji yeterli değildir”
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısım Lideri Prof. Dr. Şadiye Deniz, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü özelinde gazetecilik mesleği ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Teknolojik gelişmelerle birlikte gazeteciliğin yaşadığı değişim hakkında konuşan Prof. Dr. Deniz “Öncelikle mesleğimizin değerine değinmek isterim. Gazetecilik öbür meslek kollarından farklı olarak kamunun bilmesi sorumluluğunu taşıyan özel bir niteliğe sahiptir. Toplumun ve yurttaşın bilgilendirilmesi, birebir vakitte da kamunun sözcüsü olması misyonu nedeniyle gazetecilik, nev-i şahsına münhasır bir vazifesi yerine getirmektedir. Bu nedenle değerli ve manevi tatmini yüksek bir meslektir. Gazeteciler, meslek örgütleri ve gazetecilik öğrencileri bu sorumluluğun şuuruyla hareket etmelidir. Teknolojik gelişmelerin çok süratli yaşandığı bir çağda yaşıyoruz, bu gelişmelerden en çok etkilenen mesleklerden biri gazeteciliktir. Dijitalleşme, haber yapma pratiklerini dönüştürdü. Bu durum mesleğin geleceğine dair tasayı da beraberinde getirmiş olabilir. Fakat yeterli haberciliğin dijitalleşmeye karşın varlığını sürdüreceğini düşünüyorum. Haber faktörlerini içinde barındıran, etik hassasiyete sahip, sürate ve arama motoru algoritmalarına direnerek teyit için kendine vakit tanıyan uygun habercilik bugün var ve gelecekte de var olmaya devam edecek. Dijital yetkinliklere sahip olmak değerlidir, güzel bir gazeteci olmamıza katkı sağlar lakin kâfi değildir; haber yayımlamaya dair süreçleri bilmemizin yanı sıra, entelektüel bilgi seviyemizin yüksek olması, Türkçeyi âlâ kullanma ve etik prensiplerimizin olması bizi düzgün gazeteci yapar. Bunların eksikliğinde teknolojik alanlardaki hâkimiyet ne kadar yeterli olursa olsun âlâ bir gazeteci olamazsınız” dedi.
“Gazetecilik mesleği adanmışlık ister”
Gazetecilik mesleğinin çalışma şartları ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Deniz “Gazetecilik adanmışlık isteyen, ağır bir çalışma temposu ve türlü dertleri olan bir meslek. Günümüzde gazeteciler özlük haklarını tam manasıyla alamama, ekonomik külfetler, gazeteci olmayanlarla rekabet ve ayrıca meselelerle gayret ediyor. Lakin çalışma şartlarındaki zorluklara karşın, gazetecilik kamunun bilme hakkı üzere kutsal bir emele hizmet ettiği için toplumsal güzele de katkı sunabileceğiniz bir iş. Tüm hayatınızla özdeşleşmiş bir idealizmden kelam ediyorum, bu his manevi tatmin açısından muazzam. Bu nedenle hala öğrencilerimizin en çok tercih ettiği kısımlardan biri” diye konuştu.
Prof. Dr. Deniz “Öncelikle çalışan – çalışamayan, mesleğini onuruyla icra eden bütün gazetecilerin 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Gününü kutlarım. Bu türlü özel günler, gazetecilerin ve mesleğin yaşadığı problemlerin konuşulması bakımından her vakit bir vesile oluyor. Meslek örgütlerinin, akademisyenlerin ve gazetecilerin lisana getirdiği meselelerin siyasi gündeme girmesini ve tartışılmasını temenni ederek, bu özel günü yine kutluyorum” tabirlerini kullandı.
“Dijital gazetecilik, okur kavramını değiştirdi”
Teknolojik gelişmeler ile birlikte okur kavramının da değiştiğini tabir eden Prof. Dr. Deniz “Dijital teknolojilerle birlikte okur sözü aslında bizim söz ettiğimiz manası karşılayamaz duruma geldi. Klasik medyada, medya metinleriyle karşılaşan şahısları okur olarak nitelendirmemiz kâfi oluyordu. Lakin dijitalleşme ile birlikte, okur tıpkı vakitte haberin içinde, müdahale ediyor, haberin tutunmasında tesirli oluyor, hatta içerik üretiyor. Hasebiyle artık haberi okuyan kişiyi yalnızca okur olarak tanımlayamayız. Günümüzde okur hem üretici, hem tüketici pozisyonundadır. O nedenle ben artık okur yerine, okur – muharrir demeyi tercih ediyorum. Belirtilmesi gereken bir diğer konu ise, dijital gazetecilikte en kıymetli ögenin sürat olması ve bunun haberciliğe ziyan vermesidir. Yaşadığımız dijital kültür çağında suratın daima makbul bir durum üzere sunulduğunu görüyoruz. Gazetecilikte suratın başat bir öge haline gelmesi, başlı başına bir sıkıntıdır. Bu durum okuma pratiklerini de değiştirdi, artık uzun haberler okumayı sevmiyoruz, tek cümle ile habercilik yapan, bak-geç gazeteciliği cinsleri ortaya çıktı. Toplumsal ağların gazetecilikle ilgili bir argümanı olmamasına karşın, buna neden olduğunu düşünüyorum. Okurun haber edinme pratikleri değişti evet lakin hala yavaş, düzgün gazeteciliği tercih eden ve buralara giden sadık okurlar da var, tıklanma ve sürat tuzağından uzak basın kuruluşları da. Bu gazetelerin kendine has bir okur kitlesi var” tabirlerine yer verdi.
“Gazetecinin işi yaratıcı müelliflik değil”
Prof. Dr. Deniz, “Gazetecilikte yaratıcılık ya da yaratıcı müelliflik problemi, temkinli yaklaştığım hususlardan biri. Gazetecilik bir yaratıcılığı içermemeli. Tahminen yalnızca örneğin bir araştırma haberi fikrinin bulunması üzere durumlarda olabilir. Ya da lisanın uygun kullanılması noktasında. Gazetecinin en temel vazifesi aslında toplumda olan problemlerle ilgili bilgilendirmektir. Bu bilgilendirme ile yaratıcılık yan yana olamaz. Kutsallaştırılmış bir objektiflik tezinde değiliz lakin olabildiği kadar bilgilendirme fonksiyonunu yerine getirmelidir. Bu nedenle gazetecilikte yaratıcılığa gereksinim olduğunu düşünmüyorum. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği üzere ‘gazeteciler bildiklerini, gördüklerini düşündüklerini içtenlikle yazmalıdır’” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
