Prof. Dr. Zeynep Şimşek: “Deprem sonrası çocukları oyunla, sevgiyle ve sabırla destekleyin”
İstanbul Bilgi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Çocuk Gelişimi Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Şimşek, 23 Nisan’da İstanbul’da meydana gelen sarsıntının akabinde bilhassa çocukların ve yetişkinlerin yaşadığı ruhsal tesirlerle ilgili kıymetli değerlendirmelerde bulundu.
Prof. Dr. Şimşek, beklenmedik bir anda gerçekleşen zelzelenin, çocuklar ve yetişkinlerde ağır kaygı ve korku üzere yansılara yol açtığını belirtti. “Bazılarımız sabaha kadar dışarıda bekledi, kimilerimiz kenti terk etti, kimilerimiz ise ne yapacağını bilemeden sessiz bir bekleyişe girdi” diyen Şimşek, bu cins olayların akabinde endişe, öfke, suçluluk, çaresizlik üzere duygusal; unutkanlık ve dikkat dağınıklığı üzere zihinsel, uyuyamama, mide ya da baş ağrısı üzere bedensel; konuşmaktan kaçınma, ani irkilme ya da şahıslar ortası çatışmalar üzere davranışsal reaksiyonların görülebileceğini söz etti. Bu reaksiyonların, gerilim hormonunun yükselmesine bağlı olarak gelişen doğal ve olağan yansılar olduğunu vurgulayan Şimşek, sarsıntının şiddeti, mühleti, kişinin yaşı, geçmiş tecrübeleri ve çevresel şartlar üzere birçok faktörün bu reaksiyonların mühleti ve şiddetini etkileyebileceğine dikkat çekti.
“Önce yetişkin kendine yeterli bakmalı”
Deprem sonrası, yetişkinlerin hem kendilerini hem de çocuklarını toparlamakta zorlanabileceklerini belirten Şimşek, “Bu nedenle evvel kendi ruhsal ve bedensel sıhhatlerini müdafaaya odaklanmaları önemlidir” dedi. Kolay nefes idmanlarının, kişiyi rahatlatan ve güç veren hudut sistemini harekete geçirdiğini ve bu sayede vücudun ve zihnin rahatladığını söyledi.
Çocukların beyin ön kısmı şimdi gelişimini tamamlamadığı için, bu süreçte yetişkin dayanağına gereksinim duyduklarını vurgulayan Şimşek, birtakım çocuklarda duygusal ve davranışsal gerilemeler görülebileceğini belirtti. “Alt ıslatma, yalnız yatamama, konuşmada zorluk üzere davranışlar ortaya çıkabilir. Bu durum geçicidir” diyerek aileleri kaygılandıracak bu belirtilerin doğal olduğunu tabir etti.
Çocukların temel muhtaçlıklarının karşılanmasının ve bu süreçte onlarla hareket edilmesinin kıymetine değinen Şimşek, çocuklara yaşlarına uygun oyunlar oynayarak dayanak olunabileceğini söyledi. “Balon şişirip oynamak nefes antrenmanı sağlar; top oynama, ip atlama üzere oyunlar fizikî hareketi teşvik eder. Kuklalarla kıssa anlatmak, birlikte fotoğraf yapmak, tehlike avı oynayıp inançlı alan yaratmak çocukların hislerini tabir etmelerine yardımcı olur” diye belirtti.
“Rutinler inanç hissini pekiştirir”
Çocukları küçük karar alma süreçlerine dahil etmenin ve günlük rutinler oluşturmanın inanç hissini artırdığını belirten Şimşek, “Kahvaltı, oyun, meyve saati üzere düzenler tasayı azaltır. Başka çocuklarla vakit geçirmek, komşularla bir ortaya gelmek hem çocuklara hem ebeveynlere âlâ gelir” halinde konuştu.
“Sevgi, sabır ve ilgi en güçlü ilaçlardır”
Uyku, beslenme, sevgi ve şefkatin bu periyotta hayati değerde olduğunu söyleyen Prof. Dr. Şimşek, “Çocuğunuza sarılın, onun yanında olduğunuzu kelamla ve davranışla hissettirin. Boyama, hamurla biçim yapma, hikaye anlatma, spor üzere etkinliklerle hislerini söz etmesine yardımcı olun” dedi.
Bebeklerde artan ağlama, daha sık kucağa alınma ve emme isteği üzere reaksiyonların de doğal olduğuna değinen Şimşek, deri temasının, dokunmanın, müzik söylemenin, kitap okumanın onları da ebeveynleri de rahatlatacağını vurguladı.
“Duygusal meseleler da fizikî hastalıklar üzere tedavi edilebilir”
Şimşek, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarıyla başa çıkmakta zorlandıkları durumda uzman dayanağı almaktan çekinmemeleri gerektiğini vurgulayarak, “Duygusal sıkıntılar da fizikî hastalıklar üzere tanınabilir ve tedavi edilebilir durumlardır. Unutmayın, sevgi, sabır ve ilgi bu periyodun en güçlü ilaçlarıdır. Oyun çocukların lisanı, oyuncaklar ise sözleridir. Onları oyunla, sevgiyle, sabırla desteklemek çok değerlidir. Her kriz bir fırsattır. Tahminen bu tasa ve kaygı, bizim aile toplantımızı yapıp, ne vakit, nerede, neyi, nasıl yapacağımızı belirlememize yardımcı olur. Evvelce hazırlık yapmak gerilimimizi hafifletip bizi sağlıklı kılar” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
