Trump’ın yeni döneminde ABD-Türkiye ilişkileri teste tabi tutulacak!
ABD’deki son başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın kazanmasını ve bunun milletlerarası tesirlerini pahalandıran Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Münasebetler Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, seçim sonrası mümkün Türkiye ile ABD münasebetlerine dikkat çekerek, “Trump’ın yeni periyodunda ABD-Türkiye bağları bir dizi mevzu üzerinden teste tabi tutulacaktır. Bunlardan biri F-35 sıkıntısıdır.” dedi.
Trump devrinde tahlil beklenen bir öbür sorunun ise ABD’nin YPG’ye takviyesi olduğunu da lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Trump, ABD’nin uzak bölgelerdeki askeri faaliyetlerini ve finansal takviyesini kısarak daha içe dönük siyaset benimsemektedir. Bu çerçevede, Suriye’deki Amerikan askeri varlığının azaltılması ve YPG’ye verilen dayanağın esnetilmesi ile Türkiye’ye alan açma ihtimali bulunmaktadır.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Münasebetler Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, ABD’deki son başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın kazanmasını ve bunun memleketler arası tesirlerini kıymetlendirdi.
Seçim sürecinde kutuplaştırıcı söyleme şahitlik edildi
İlk olarak Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık seçimleri kampanya sürecini ele alan Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Kampanya sürecinde Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump ve Demokrat Parti adayı Kamala Harris’in kutuplaştırıcı telaffuz ile gelecek vaatlerinden çok birbirleri üzerine kampanya stratejisi uyguladığı bir sürece şahitlik edildi. Amerikan halkına uygulanan anketlerde iki aday çok yakın oy oranına sahip üzere görünürken ABD basını da bir yandan kutuplaştırıcı telaffuzla adayların taraftar kümelerinde safları sıklaştırma gayretine girerken öbür yandan da destekledikleri adayın anketlerde önde olduğuna dair haberler servis ettiler. Lakin kıyasıya rekabet ve anketlerde öngörülen adaylar ortasındaki yakın markajın bilakis Donald Trump seçimlerde beklenmedik bir muvaffakiyet göstererek açık ara bir farkla seçimleri kazanmayı başardı.” dedi.
Trump’ın ekonomik alandaki vaatleri de tesirli oldu
Donald Trump’ın beklenmedik başarısına dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Bu muvaffakiyet, kampanya sürecinde selefi olan Joe Biden idaresinin birtakım siyasetlerinin başarısızlığına yönelik tenkitleri, geçmiş kampanyalardan bu yana sürdürdüğü göçmen zıtlığı, bilhassa ekonomik alandaki vaatleri ve barışçıl siyasetleri ile açıklanabilir. Buna ek olarak rakibi Kamala Harris’in kimlik siyasetine vurgu yapan özgürlük vaatlerinin halk nezdinde karşılık bulamaması da Trump’ın başarısına katkı sağlamış olabilir.” diye konuştu.
Trump’ın zaferinde Afrikalı-Amerikalı ve Latin Amerika kökenli seçmenlerin takviyesi var
New York Times gazetesine nazaran, Trump’ın zaferinde değerli bir etkenin de Harris’in seçmen kitlesi olarak beklenen Afrikalı-Amerikalı ve Latin Amerika kökenli seçmenlerden aldığı dayanak olduğunu kaydeden Dr. Karana, “Bunun yanı sıra, Harris’in seçim vaatleri yerine rakibi Trump’a odaklanarak yarışı kişiselleştirmesi, seçmen ortasında olumsuz bir reaksiyon uyandırmış ve bu durum, birtakım seçmenlerin Trump’a takviye vermesine neden olmuş olabilir.” biçiminde konuştu.
F-35 sorunu Trump ile çözülebilecek mi?
Seçim sonrası muhtemel Türkiye ile ABD ilgilerini de değerlendiren Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Donald Trump ile geçmiş devirde münasebetleri inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. 2019 yılında Trump’ın diplomatik lisanı yok sayan bir üslupla kaleme aldığı mektup ve Twitter üzerinden Türkiye iktisadına yönelik tehditvari halde paylaşımları bağların soğumasına yol açsa da Trump ile Erdoğan ortasındaki samimiyet nedeniyle seçim sonuçlarını Erdoğan ‘dostum’ diyerek sıcak bir formda kutlamıştır. Tekrar de Trump’ın yeni periyodunda ABD-Türkiye bağları bir dizi husus üzerinden teste tabi tutulacaktır. Bunlardan biri F-35 problemidir. Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması, ABD’nin F-35 savaş uçaklarını Türkiye’ye teslim etmemesine neden olmuştur. Bu sorunun Trump idaresi devrinde tahlile kavuşturulması beklenmektedir.”
Suriye’deki Amerikan askeri varlığının azaltılması…
Trump periyodunda tahlil beklenen bir öbür sorunun ise ABD’nin YPG’ye dayanağı olduğunu da lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Trump, ABD’nin uzak bölgelerdeki askeri faaliyetlerini ve finansal dayanağını kısarak daha içe dönük siyaset benimsemektedir. Bu çerçevede, Suriye’deki Amerikan askeri varlığının azaltılması ve YPG’ye verilen dayanağın esnetilmesi ile Türkiye’ye alan açma ihtimali bulunmaktadır.” dedi.
Trump’ın bu savaşı tek başına sona erdirmesi mümkün olmayabilir
Trump’ın başkanlık seçim kampanya periyodunda seçilmesi halinde Ukrayna-Rusya savaşını bitireceğine ait sıklıkla vurgu yaptığını kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Bu durumda Trump idaresinin Biden idaresinin Ukrayna’ya sağladığı askeri ve ekonomik yardımları keserek Ukrayna’yı Rusya ile masaya oturmaya zorlaması beklenebilir. Fakat Rusya tehdidini yakın ve ağır hisseden Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya dayanağının devam edeceği de öngörülebilir. Münasebetiyle, Trump’ın rolü kıymetli olsa da Rusya ve Ukrayna’nın barış için karşılıklı taviz vermesi ve AB’nin kendini inançta hissetmesi sağlanmadıkça, Trump’ın bu savaşı tek başına sona erdirmesi mümkün olmayabilir.” formunda konuştu.
Ukrayna-Rusya savaşının sona ermesi kime yarıyor?
Dr. Karana, bu savaşın sona ermesinin Türkiye açısından olumlu sonuçlar oluştursa da Ukrayna’nın doğusunun ayrılmasıyla toprak bütünlüğünü zedeleyecek bir barışın zorlanmasının Rusya’nın elini güçlendirerek Avrupa kıtasındaki güç istikrarlarını yakın gelecekte sarsabileceğini söyledi. Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Trump idaresinin göz yumması sonucunda Rusya’nın aktiflik alanını genişletmesi, Avrupa ülkelerinin Rusya’ya yönelik tehdit algısını artırırken orta vadede bölgenin istikrarına ziyan verebilir.” diye konuştu.
Türkiye-ABD çıkar çatışması Filistin-İsrail sıkıntısı üzerinden yaşanabilir
Demokratlar’ın, Biden idaresi devrinde İsrail’e dayanak verirken, Harris’in kampanyası sırasında İsrail’in Gazze’ye yönelik taarruzlarına eleştirel bir yaklaşım sergilemesinin, seçmenlerde ikiyüzlü bir siyaset izlenimi yarattığını da anlatan Dr. Karana, “Trump’ın barış telaffuzunun İsrail-Filistin çatışmasını kapsayıp kapsamadığı belirsizliğini koruyor. Bu nedenle Trump’ın yeni başkanlık periyodunda, Türkiye ile ABD’nin ana çıkar çatışması durumu Filistin-İsrail sorunu üzerinden yaşanabilir. Trump’ın kampanya telaffuzlarına bakıldığında, İsrail’in taarruzları mühletince İsrail’e takviye verdiği ve Başbakan Binyamin Netanyahu ile yakın münasebetler kurduğu görülmektedir. Hasebiyle, barış yanlısı bir telaffuz lisana getirse de Trump’ın Filistin-İsrail sorununda iki devletli bir tahlil tarafında olmayacağı öngörülebilir. İsrail destekçisi siyasetleri da Trump idaresini Erdoğan idaresiyle karşı karşıya getirebilir.” dedi.
ABD-Çin çekişmesi uluslararası ticareti etkileyerek Türkiye’ye yansıyabilir
Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, Donald Trump’ın 2016-2020 başkanlık periyodunda Çin’i milletlerarası alanda ABD’nin değerli bir rakibi olarak konumlandırdığını ve Çin’in Amerikan iktisadını adil olmayan ticaret mutabakatları ile ziyana uğrattığını savunarak Çin’e karşı bir ticaret savaşı başlattığını hatırlattı. Dr. Karana, “Bu yeni periyotta Trump bu siyasetini sürdürerek Biden periyodunun Rusya’yı gayeye oturtan yaklaşımının bilakis Çin’i ABD’nin ana rakibi olarak görebilir. Bu durumda ABD-Çin çekişmesinin memleketler arası ticareti etkileyerek bütün dünya ülkeleriyle birlikte Türkiye’ye yansıması beklenebilir.” diye konuştu.
Trump, Musk’a kabinedeki bakanları denetleme yetkisi verdi
ABD’li milyarder Elon Musk’ın, Trump’ın kampanyasına 15 milyon dolar vererek katkıda bulunduğunu ve karşılığında Trump’ın zaferi ile birlikte 15 milyar dolar kazandığını da kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Selin Karana, “Musk’ın kampanya sürecinde kendi sahibi olduğu Twitter (X) üzerinden Trump’a takviyesi Trump’ın kazanmasında rol oynamıştır. Trump bu takviyenin karşılığı olarak Musk’a kabinedeki bakanları denetleme yetkisini vermiştir. Trump’ın yeni periyodunda medya ve siyasetinin Amerikan demokrasisini kıskaca alacağını öngörebiliriz.” biçiminde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
