Türk doktorlardan tıp tarihinde dünyada bir ilk
Canlı insan hücrelerinin genetik mühendislik kullanılarak tekrar programlanması ile üretilen Descartes-08 isimli ilaç otoimmun hastalıklarda çok başarılı sonuçlar gösterdi. Kanserde de çok tesirli olan CAR-T teknolojisini RNA hücre mühendisliği ile üreterek dünyada birinci kez otoimmun hastalıklarda deneyen Cartesian Therapeutics firmasının kurucuları içinde Türk tabipler var. Cartesian Therapeutics’ in kuruculardan Dr. Metin Kurtoğlu, Amerika’ da başlayan Descartes-08 ilacının geliştirme çalışmalarına mezunu olduğu İstanbul Üniversitesi’ni de dahil etti. İstanbul Üniversitesi ve Cartesian Therapeutics’in bu başarılı iş birliğinin klinik araştırma sonuçları, 18-20 Nisan 2025 tarihleri ortasında Türk Nöroloji Derneği tarafından İstanbul’da düzenlenen 2. Milletlerarası Nörogenetik ve Nörometabolik Hastalıklar Kongresi’nde bilim dünyasına tanıtıldı. Laboratuvarda yine programlanan Descartes-08 hücreleri, miyastenia gravis üzere nörolojik otoimmün hastalıklarda klasik formüllerin ötesine geçiyor ve hastalara şahsileştirilmiş bir tedavi seçeneği sunuyor. Tedavi büsbütün ayaktan uygulanan ve kemoterapi gerektirmeyen birinci CAR-T teknolojisi olarak da bilim dünyasında epeyce ilgi çekiyor.
Konuyla ilgili bilgi veren Dr. Metin Kurtoğlu, “Türk bilim insanlarının katkılarıyla geliştirilen Descartes-08, canlı insan hücrelerine RNA yüklenerek otoimmun hastalıkların tedavisi için oluşturulan birinci CAR-T tedavisi. Hastanın bağışıklık sistemi hücrelerini laboratuvar ortamında tekrar programlıyoruz. Bu prosedür inançlı bir biçimde çok aktif olan CAR-T teknolojisinin otoimmun hastalıklarda uygulanılabilmesini sağlıyor” dedi.
Kişiselleştirilmiş ve daha inançlı bir tedavi
Miyastenia gravis hastalığında mevcut tedaviler, çoklukla ömür uzunluğu tüm bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlarla yürütülüyor. Fakat bu ilaçlar, bedeni savunmasız bırakabiliyor ve önemli yan tesirlere yol açabiliyor. Descartes-08 ise hastanın kendi T hücrelerini kullanarak bağışıklık sisteminde yalnızca hastalığa yol açan hücrelerin yok olmasını sağlayarak hastalığın uzun periyodik güzelleşmesini sağlıyor. Miyastenia gravis hastalarında yürütülen Faz 2 klinik çalışmaları, tedavinin hem tesirli hem de âlâ tolere edildiğini gösterdi.
Klinik Faz 2 sonuçlarındaki muvaffakiyetin akabinde Cartesian Therapeutics, 2025 yılı içinde Faz 3 çalışmalarını başlatmaya hazırlanıyor. Bu çalışma, genetik mühendislik eseri bir tedavinin dünya genelindeki birinci Faz 3 klinik araştırması olma özelliğini taşıyor.
Faz 2 çalışmasının ve yeni başlayacak Faz 3 çalışmasının Türkiye koordinatörü İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Hacer Durmuş Tekçe ise şunları söyledi: “Faz 2 çalışma sonuçları, Descartes-08′ in miyastenia gravis hastalarında derin ve sürdürülebilir bir fayda sağlamak için kıymetli bir tedavi seçeneği olarak ortaya çıkarıyor. Bu ileri teknolojik tedavinin Türkiye’ de yapılabildiğini göstermek de bana ve takımıma farklı bir gurur kaynağı oldu. Descartes-08′ in Faz 3 çalışma sonuçlarını bilim ismine heyecanla bekliyorum.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
